اتحاف فضلاء البشر فی القراءات الأربعة عشر (کتاب)کتاب اتحاف فضلاء البشر فی القراءات الاربعة عشر تالیف شهاب الدین احمد بن محمد بن عبد الغنی الدمیاطی می باشد. ۱ - کتاب شناسیکتاب پیرامون یکی از موضوعات علوم قرآنی یعنی مساله قراءات نوشته شده است. مؤلف که از دانشمندان اسلامی قرن دوازدهم می‌باشد در این کتاب برخی از مسائل مربوط به علم تجوید را بیان نموده است. وی در ابتداء اسامی قاریان چهارده گانه را همراه با طریق نقل آنان ذکر و سپس به بررسی و توضیح موضوعاتی همچون: ادغام حکم نون ساکن، مد و قصر و وقف بر آخر کلمه پرداخته است. وی بیشترین قسمت کتاب را اختصاص داده به بررسی اختلاف قراءآت درباره کلمات که در این زمینه تمام سوره‌ها را ذکر و موارد اختلافی را بیان و سبب آن‌ها را نیز شرح می‌دهد. این بخش از کتاب به اثر حاضر اعتبار خاصی داده و می‌تواند برای قرآن پژوهان منبع مناسبی در تفسیر قرآن قرار گیرد. ۲ - ساختار کتابکتاب دارای یک مقدمه و بیست و یک باب می‌باشد که فهرست مطالب آن به قرار زیر است: اسامی قاریان چهارده گانه همراه با راویان و طریق نقل آن‌ها، استعاذه، ادغام، شامل شش فصل که عبارتند از: حکم حرف ذال در کلمه «اذ»، حکم حرف دال در کلمه «قد»، حکم تاء تانیث، حکم حرف لام در کلمه «هل» و «بل»، حکم حروفی که مخارج آن‌ها به یکدیگر نزدیک است و حکم نون ساکن و تنوین. هاء کنایه، مد و قصر، پیرامون دو همزه که در یک کلمه جمع شده‌اند، پیرامون دو همزه که در دو کلمه با یکدیگر برخورد نموده‌اند، همزه به تنهایی، نقل حرکت همزه به حرف ساکن ما قبل آن، سکت بر ساکن قبل از همزه، وقف همزه و هشام و اعمش بر همزه، فتحه و اماله، اماله حرف الف که جزء فعل ماضی است، اماله کردن بعضی از حروف خاص، اماله هاء تانیث، مذهب علماء تجوید پیرامون ترقیق راءها، حکم لام‌ها، وقف بر آخر کلمه، مذهب علماء درباره یاءهایی که اضافه شده‌اند، مذهب علماء درباره یاءهای زاید و بررسی اختلاف قراءآت در سوره‌های قرآن. [۱]
اتحاف فضلاء البشر فی القراءات الأربعة عشر، احمد الدمیاطی، ج۱، ص۱۲۳.
۳ - ویژگی‌ها۱- مهم‌ترین فصل این کتاب مربوط است به فصل آخر که در آن اختلاف قراء در مورد کتاب قرآن از ابتدا تا پایان مورد بررسی قرار گرفته که پس از ذکر آیه و کلمه مورد نظر، سبب اختلاف را بیان و بعضی از احکام مربوط به آن را ذکر می‌نماید. ۲- در باب اول: اسامی قاریان چهارده گانه همراه با راویان و طریق نقل آنان شرح داده شده است. ۳- در باب سوم- پس از بیان شروط ادغام و موانع آن، اقسام آن را بیان و موارد آن را از قرآن ذکر می‌نماید. ۴- در باب پنجم: مساله مد و قصر را مورد بررسی قرار داد. پس از تعریف هر کدام از آن‌ها و بیان سبب هر کدام، مواردی از آیات را برای آن‌ها مثال می‌زند. ۵- در باب بیستم: مذاهب علماء پیرامون یاءهای اضافه مانند کلمه فطرنی، نفسی و... را مورد بررسی قرار داده و موارد آن در قرآن را ذکر می‌نماید. ۴ - نسخه شناسیکتاب یک جلد، متن آن عربی و دارای ۶۲۴ صفحه می‌باشد که مشخصات آن به قرار زیر است: ۱- کاغذ: اعلا ۲- جلد: گالینگور ۳- چاپ: کامپیوتری ۴- نوبت چاپ: نامعلوم ۵- تاریخ انتشار: سال ۱۴۲۲ هجری قمری ۶- ناشر: انتشارات دار الکتب العلمیه- بیروت- لبنان ۷- دارای فهرست: الف: منابع و مصادر ب: موضوعات کتاب ۸- نام کتاب: اتحاف فضلاء البشر فی القراءات الاربعة عشر ۹- نام مولف: شهاب الدین احمد بن محمد الدمیاطی. ۵ - پانویس
۶ - منبعنرم افزار مشکات الانوار، مرکز تحقیقات کامپیوتری علوم اسلامی. رده‌های این صفحه : کتاب شناسی | کتب علوم قرآن
|